HOLLANDA’DA YEL DEĞİRMENLERİ

Çep ticaret meslek
lisesi öğrencileri Hollanda eğitimi süresince yel değirmenlerini de ziyaret
etti. Gezi sırasında öğrencilere eşlik eden rehber öğretmen Alaattin
Akdemir'den aldığımız bilgilere göre yel değirmenleri enerji üretmek için
rüzgar gülünden faydalanarak çalışıyor. Çok eski zamanlardan beri yel
değirmenleri buğday üretmek ve su pompalamakla görevlidir. Elektrik enerjisi
kaynağı olarak kullanılan ilk yer değirmeni 1890 yılında Danimarka'da
yapılmıştır. Bu tarihten sonra çalışan değirmenler küçük ev ve çiftliklerde
elektrik sağlamak için kullanılmıştır. Yel değirmenlerinin çalışması rüzgar
hızına, yönüne ve yüksekliğine bağlıdır. Yel değirmenleri genel olarak rüzgarla
dönen bazı parçalardan meydana gelir. Başlıca iki çeşidi vardır. Yatay eksenli
ve dikey eksenli yel değirmenleridir. Rüzgarın setteki hızı ortalama 29-40 km
olan yerler yel değirmenleri için uygundur. Saatte hızı 8 km olan hafif
rüzgarlar yel değirmenlerini çalıştırmazlar. Güçlü rüzgarlar ve fırtınalar ise
yel değirmenlerini hasara uğratabilir. İlk yel değirmenlerinin 7. Yüzyılda
İran'da daha sonraları Çin'de kullandıkları ve sonralarda Avrupa'ya
yayıldıkları anlaşılmaktadır. Bir yel değirmenini döndüren rüzgar gücü, hızının
küpü, yel değirmenini döndüren pervane çapının karesi ve havanın yoğunluğu ile
orantılıdır. Küçük çaptaki rüzgar güç sistemleri elektrik ve mekanik güç
sağlamak bakımından ekonomik önem taşır. 6 kilovatlık jeneratörü ortalama
rüzgar hızının 16 km olduğu kabul edilirse ayda 325 kilovat saat(kwh) elektrik
üretebilir. Bu da evin bütün elektrik ihtiyacını karşılamaya yeterlidir. Büyük
çaptaki yel değirmenlerinin bir çok avantajı vardır. Herhangi bir kirlenmeye
yol açmazlar. Fazla gürültü çıkarmazlar. Yakıta ihtiyaçları yoktur.  Rehberin değirmenler hakkında verdiği bilgilerden
sonra öğrenciler gezip fotoğraf çekildiler.

                                                                                                               
RABİA DİLEK MECLİS